Roots Bayan İnisiyatifi’nin “Zamansız Kadınlar” ödül merasimine katılan Bolat, burada yaptığı konuşmada, ülkenin ekonomik gücüne güç katan, üretimiyle ve çalışkanlığıyla ilham veren bayan girişimcilerle bir ortada olmaktan büyük bir memnunluk duyduğunu belirtti.
Bolat, Roots Bayan İnisiyatifi üzere bu teşebbüslerin Türkiye iktisadının güçlenmesine daha da katkı vermesine vesile olmasını dilediğini tabir ederek, “Girişimciler, toplumları daha sürdürülebilir, daha yenilikçi ve daha dinamik hale getirme gücüne sahiptirler. Bu değiştirme ve dönüştürme işlevi açısından bayan girişimciliği özel bir kıymete sahiptir. Farklı bakış açıları ve toplumun her katmanı ile kurdukları direkt ve güçlü münasebetler sebebiyle teşebbüsçü bayanlarımız, toplumsal dönüşümü tetikleyen çok değerli bir güçtür.” diye konuştu.
Kadın girişimcilerin, ayakları yere sağlam basan lakin birebir vakitte yeniliklere açık ve fırsatları takip eden bir iş yapma mantığına sahip olduklarına işaret eden Bolat, şunları kaydetti:
“Girişimcilikte daha fazla akılcı hareket eden ve daha mantıklı teşebbüslerde bulunan bayan teşebbüsçüler, kendilerini geliştirmeye her daim açık oldukları için ulaştıkları bir muvaffakiyet birebir vakitte yeni bir başlangıç niteliği taşımaktadır. Bunların yanında, oburlarının fikirleri yanında daha çok kendi fikirleri doğrultusunda hareket etmeleri, özgün fikir ve yapıtların ortaya çıkmasını da sağlamaktadır. Bütün bunlar çerçevesinde, bayan girişimcilerimizin hem sayısının artması hem de yaptıkları iş hacminin büyümesi ülke olarak iş yapış kültürümüzü ve ekonomimizin de gelişmesini sağlayacaktır. Bayanların iş dünyasında güçlenmesi, bir toplumun refah düzeyini artıran en büyük yatırımlardan biridir. Bu nedenle bayan girişimciliğini desteklemek, inovasyona teşvik etmek ve ekonomik kalkınmayı sürdürülebilir hale getirmek için çok kıymetli bir adımdır. Bizler de Cumhurbaşkanı’mızın liderliğinde AK Parti hükümetleri olarak 2002 yılı sonundan bu yana bayanlarımızın ve bayan girişimcilerimizin önünü açmak, mesleklerini ilerletmek, eğitimden sıhhate, iş hayatında bürokrasiye, spordan ticarete, bayanlarımızın her alanda etkin olarak rol oynaması için çok çalıştık ve çalışmaya da devam ediyoruz.”
“6 bin 500’e yakın bayan ve genç girişimciye eğitimler verdik”
Bolat, milletin potansiyel bir teşebbüsçü olarak gördüğü her bir bireyi odaklarına alarak uygun bir taban ve iklim oluşturma amacıyla çalıştıklarını belirterek, “Biliyoruz ki bayan girişimcilerimizin öncüsü Peygamberimiz Hz. Muhammed efendimizin değerli zevcesi Hz. Hatice validemizdir. Kendisinin Mekke ile Şam ortasında deve kervanlarıyla yaptığı ticaret örnek bir girişimcilik başarısıdır. Ticaret Bakanlığı olarak, kadın girişimcilerimizin ihracata iştirakini teşvik etmek, onları desteklemek ve bu potansiyellerini artırmak için siyasetler geliştiriyor, eğitim ve mentörlük programları üzere çeşitli dayanak programları, düzenekleri hazırlıyoruz. Bu kapsamda İhracat Akademisi İhracatçı Yetiştirme Programı ile tüm girişimcilerimize yönelik olarak ihracatı destekleme, global pazarlara giriş çalışmalarından dijital pazarlamaya kadar farklı bahis başlıkları altında tam 6 bin 500’e yakın bayan ve genç girişimcilere eğitimler verdik.” tabirlerini kullandı.
Son 22 yılda bayan girişimciliğini teşvik etmek için birçok strateji ve siyaset geliştirdiklerini söyleyen Bolat, bu çalışmaların ışığında, 2002’de bayanlarda girişimcilik oranı yüzde 13,1 iken, 2023’te bu oranın yüzde 17,4’e yükseldiğini kaydetti.
Bolat, 2002’den bu yana, her an ve hep bayanlarla birlikte yol yürümekte olduklarının şuuruyla hareket ettiklerini, bu süreçte bayanların hayatına dokunan birçok alanda ıslahatlar gerçekleştirdiklerini bildirdi.
Dünyada son 5 yılda Kovid-19 salgınından başlayarak jeopolitik tansiyonların, savaşların bölgede ve Türkiye’nin etrafında cereyan ettiği kuvvetli bir süreçten geçildiğini lisana getiren Bolat, Türkiye iktisadının bu güçlü süreçte dahi ekonomik büyüme, ihracat artışı üzere en kıymetli makro göstergelerde başarılı bir performans gösterdiğine işaret etti.
“Kadın istihdam sayısı 10 milyon 346 bine yükseldi”
Bolat, istihdamda 22 yılda 21 milyondan yaklaşık 33 milyonluk istihdama yükseliş kaydedildiğine dikkati çekerek, “12 milyon istihdam artışı gerçekleşti. 2005’te toplam bayan istihdam sayısı 4 milyon 773 bin kişiydi, bayanların iş gücüne katılma oranı yüzde 21,3’tü. 2023 bilgilerine nazaran, bayan istihdam sayısı 10 milyon 346 bine yükselmiş, yaklaşık 5 milyon 700 bin artış gerçekleşmiştir ve bayanların iş gücüne katılma oranı yüzde 21’den yüzde 36’ya yaklaşmıştır. Bayan istihdamındaki artış yüzde 68 seviyesinde gerçekleşmiştir.” bilgilerini verdi.
2024 Ekim ayı bilgilerine nazaran toplam bayan istihdam sayısı 10 milyon 954 bin, bayanların iş gücüne katılma oranının ise yüzde 37,4 olduğunu söyleyen Bolat, şöyle devam etti:
“Kadınların iş gücüne iştirak oranı arttıkça, teşebbüsçü bayanların sayısı arttıkça Türkiye iktisadı çok daha süratli büyüyecektir. 12. Kalkınma Planı’nda bayanların iş gücüne iştirak oranının, 2028’e kadar yüzde 40’a yükselmesi hedeflenmişti, gidişat da onu göstermekte. Bayanların liderliğinin bizi her alanda daha ileriye taşıyacağının şuurunda olarak bayanlara kıymetli vazifelerde de yer verilmektedir. Cumhurbaşkanı’mızın bilhassa bayanların toplumsal hayatta daha fazla yer almaları konusunda başta siyaset alanı olmak üzere çabaları ve uğraşları sonucunda bugün rektör, polis, asker, subay, öğretim üyesi, bürokrat, büyükelçi, bakan, milletvekili, vali, kaymakam, belediye lideri olmak üzere her alanda bayanların sayısı süratle artmıştır. Bayan büyükelçi oranı 2011’de yüzde 11,9 iken 2023’te yüzde 27,3’e yükseldi. Şirketlerde üst ve orta seviye yönetici konumundaki bayan oranı 2012’de yüzde 14,4 iken 2022’de yüzde 19,6’ya yükselmişti. Fiyat eşitliği noktasında da çok kıymetli iyileştirmeler sağlanmıştır, olumsuz ayrımcılık engellenmiştir. İhracat Akademisinde ihracatçı olmak isteyen bayanlar ve gençler 6 bin 500’e yükseldi.”
“E-Kolay İhracat Platformu çok kıymetli bir rehber niteliğinde”
Bolat, Türkiye’nin 2002’de 36 milyar dolarlık mal ihracatına sahipken, bugün 261,4 milyar dolarlık yıllık mal ihracatına sahip olduğunu , 2002’de 14 milyar dolar olan hizmetler ihracatının, bugün 112,5 milyar dolara ulaştığını bildirdi.
İş hayatında yönetici, teşebbüsçü olarak artan bayanların varlığının ihracatta hem mal hem de hizmetler bazında büyük katkılar yaptığını söyleyen Bolat, “Bakanlık olarak ihracatı artırmaktan sorumluyuz. İthalatın makul seviyelerde olması ve dış ticaret açığımızın, cari süreçler açığımızın azaltılması temel gayeler ortasında. İhracatçılarımızın milletlerarası pazarlarda rekabetçi, katma kıymet üreten, marka, inovasyon, tasarım bedeli yüksek eserler satmaları için kıymetli teşvikler veriyoruz.” diye konuştu.
Bolat, bakanlığın bu alandaki dayanaklarına ait bilgi vererek, bayan girişimcilerin daha fazla ihracat için bakanlığın imkanlarından yararlanmalarını vurguladı.
2024’te 38 milyar liralık bütçenin, 21 milyar lirasının ihracat dayanaklarında kullanıldığını lisana getiren Bolat, şu tabirleri kullandı:
“2025’te bütçemiz 56 milyar lira olacak, bunun da yaklaşık 33 milyar liralık kısmı ihracat dayanakları için tahsis edilecek. UR-GE projeleri kapsamında şu anda devam eden projelerde 25 bayan teşebbüsçü etkin proje dayanakları almaktadır. E-ihracat konusunda da bayan girişimcilerimiz verdiğimiz takviyelerden istifade edebilirler. E-Kolay İhracat Platformu çok değerli bir rehber niteliğindedir. Bunun yanında bayan ve genç girişimcilerimizin ağırlaştığı şahsileştirilmiş eserlerin satıldığı yurt dışı pazar yerlerinde komite masraflarını de biz bakanlık olarak destekleme kapsamına aldık. Kargo maliyetlerinden pazarlama masraflarına kadar geniş bir yelpazede sunduğumuz dayanaklar, girişimcilerimizin uzak pazarlara açılmaları için yardımcı olmaktadır.”
“Hizmetler dalında Türkiye’nin ihracatı 112,5 milyar dolara yükseldi”
Bolat, dünyada bayan istihdamının en yüksek hissesinin yüzde 59 ile hizmetler bölümünde olduğunu belirterek, “Türkiye’mizde istihdamın ve ulusal gelirin en büyük hissesi yüzde 55’in üzerinde hizmetler bölümünde, hizmetler dalında bayan istihdam hissesi Türkiye’de yüzde 64’tür. Hizmetler dalı Türkiye’nin dünyada rekabetçi olduğu ve dev adımlarla ilerlediği bir dal. Hizmetler kesiminde Türkiye’nin ihracatı 112,5 milyar dolara yükseldi. 22 yılda 14 milyar dolardan buralara geldik. Geçen yılı da 106 milyar dolarla kapatmıştık, bu yıl da artış süratimiz devam etmekte. Dünya hizmet ihracatındaki hissemiz yüzde 0,89’du 2002’de, yüzde 1,35’e yükselttik. 2028 gayemiz yüzde 2’ye ulaşmaktır. Bakanlık olarak yalnızca mal ihracatçılarına değil, hizmetler ihracatına da takviyeler veriyoruz. 2024’te 5,1 milyar lira tahsis ettiğimiz takviyeler kullanıldı, önümüzdeki yıl da 7,3 milyar lira hizmetler ihracatına takviyeler vereceğiz.” diye konuştu.
Türkiye’de 2 milyon 232 bin esnaf ve sanatkarın toplam 3 bine yakın esnaf ve sanatkar odasında, 82 birlik, 13 federasyona ve konfederasyona kayıtlı durumda olduğu bilgisini veren Bolat, toplam esnaf ve sanatkar sayısının 424 bin 544’ünü bayan girişimcilerin oluşturduğunu kaydetti.
Bolat, aktif bayan teşebbüsü üretim ve işletme kooperatifi sayısının 1110’a ulaştığını, bu kooperatiflerde 1,9 milyon ortağın Bakanlığın misyon alanında yer aldığını aktardı.
Kadın Teşebbüsü Üretim ve İşletme Kooperatifi Ana Mukavelesiyle bayanların kooperatif kurmasını kolaylaştırdıklarını anlatan Bolat, kelamlarını şöyle sürdürdü:
“Kooperatifçilik Tanıtım ve Geliştirme Projesinde 14 vilayet ve 64 ilçe bakanlığımızca ziyaret edildi. Her sene bayan kooperatiflerine dayanaklarımızı ve kurulan bayan kooperatif sayısını yükseltmeye çalışıyoruz. Yılda bir kez da bayan kooperatiflerinin Türkiye fuarını düzenliyoruz, geçen yıl Gaziantep’te düzenlemiştik. Bakanlık olarak 2020’de hayata geçirdiğimiz, Kooperatiflerin Desteklenmesi Programı (KOOP-DES) kapsamında yeni kurulan bayan kooperatiflerine makine-ekipman takviyesi için 400 bin lira, işçi takviyesi için 2 işçi olmak üzere işçi başına 206 bin lira takviye ve 60 bin lira fuar iştirak dayanaklarını hibe olarak vermekteyiz. Bu yıl için 115 bayan kooperatifinin kuruluşunu etkin olarak destekledik.”
Bolat, bayan girişimciliği ve bayan kooperatiflerinin güçlendirilmesiyle ilgili olarak öbür bakanlıklarla da iş birliği yaptıklarını lisana getirdi.
Bakanlık olarak, öteki bakanlıklarla birlikte Türkiye’nin her noktasında iktisada paha kazandırmak için emek veren teşebbüsçü bayanların yanında olmaya ve onları desteklemeye devam edeceklerini bildiren Bolat, “Kadın girişimcilerimizin güçlenerek işlerinde başarılı olmaları, iş yapma imkanlarının artırılması, iş hayatında onlara daha çok fırsatlar meydana getirilmesi konusunda toplumumuz ve hükümet olarak destekleme programlarımız sürecektir. Ticaret Bakanlığı olarak, ihracat odaklı büyüme stratejimiz doğrultusunda bayan girişimcilerimiz için finansman imkanlarından takviye sistemlerine, eğitim ve bilgilendirmeden network faaliyetlerine kadar her alanda yanlarında olacağız.” dedi.
Açılış konuşmasının akabinde Bakan Bolat, Kızılay İstanbul Vilayet Lideri ve Roots Kurucu Eş Başkanı Burcu Kösem ile Değer Zirvesi Komitesi Başkanı ve Roots Kurucu Eş Lideri Pınar Erez, mükafatları takdim etti.