Josh Baker ve Joseph Lee
Şamima Begüm 15 yaşındayken, “terör hareketlerini bilmesine karşın IŞİD’e katıldığını”, kendisine yönelik toplumsal öfkeyi anladığını söyledi.
“Ulusal güvenlik riski” olarak görüldüğü için İngiliz vatandaşlığı iptal edilen Begüm, bir yıla yayılan söyleşide 2015’te örgüte katılmak için plan yaparken IŞİD mensuplarından da yardım aldığını açıkladı.
Yaşadıklarını BBC podcastı The Shamima Begum Story’e anlatan Begüm, örgüte katılmak için İngiltere’den ayrıldığında kendini rahatlamış hissettiğini ve beklentisinin ülkeye geri dönmemek üzerine olduğunu belirtti.
Begüm, “Halk beni bir tehlike, bir risk; kendilerine, güvenliklerine ve hayat biçimlerine yönelik bir tehdit olarak görüyor ancak ben düşündükleri üzere biri değilim” dedi.
Begüm IŞİD’in 2019’da mağlubiyete uğratılmasının akabinde Suriye’deki gözaltı kamplarında tutulan binlerce bayan, erkek ve çocuk ortasında yer alıyor.
Bunların pek birçok, artık ülkeleri tarafından istenmiyor.
Suriye’de doğurduğu üç çocuğu da ölen 23 yaşındaki Begüm, İngiliz vatandaşlığını geri alıp ülkeye dönebilmek için bir türel çaba veriyor.
Begüm’ün cinsel sömürü maksadıyla insan kaçakçılığına mı maruz kaldığı yoksa İngiltere’ye tehdit oluşturan, adanmış bir IŞİD destekçisi mi olduğu sorusu mahkemedeki çekişmenin odağındaki mevzu.
Begüm, kendisinin medya tarafından berbat bir formda gösterildiğini de ekledi:
“Ben IŞİD’den ve başıma gelenlerden daha fazlasıyım.Toplumun bana yönelik öfkesini anlıyorum. Lakin bu öfkenin bana dair bir öfke değil, IŞİD’e dair bir öfke olduğunu düşünüyorum. IŞİD’i düşününce akıllarına ben geliyorum zira medya buna çok fazla yer verdi.”
Medyanın kendisine bu kadar çok yer verme nedeninin IŞİD’e katılması olduğunu hatırlatınca ise “Ama bunda büyütecek ne var? Gittik IŞİD’e katıldık, bu kadar… Oldu ve bitti, buna dair daha fazla ne denebilir ki? Lakin onlar bu kıssaya yer vermeye devam etmek istedi zira büyük bir hikayeydi” karşılığını verdi.
Katıldığı örgütün terör aksiyonları yapan bir küme olduğunu bilip bilmediği sorusuna ise “Evet, biliyordum” cevabını verdi.
BBC’ye konuşan Eski Çocuk Bakanı Tim Loughton, Begüm’ün IŞİD’e neden katıldığının hâlâ net olmadığını, beyninin nasıl yıkandığının bilinmediğini söyledi.
Loughton, kaybolduğunun birinci olarak açıklandığı devirde kendisine yönelik bir sempati olduğunu lakin bunun yerini vakitle öfkenin aldığını söyledi:
“Şimdi sıkı bir formda örtünen bir Müslüman bir bayandan, güya Londra’dan ayrılmamış, sıradan bir İngiliz genci üzere Batılı kıyafetler giyen bir bayana dönüşmesi, pek çoklarının gözünde bunun bir rol olarak görülmesine yol açıyor.
“Çoğu kişi ona bir şey borçlu olmadığımızı düşünüyor. Başına bu belayı kendi açtı, bundan nasıl kurtulacağı da kendi sorunu.”
Bu kızlardan biri daha sonra öldü, başkasının de Suriye’de öldürüldüğü iddia ediliyor.
IŞİD üyelerinin kendilerine yapmaları ve yapmamaları gerekenlere dair uzun bir liste verdiğini, yakalanmaları durumunda uydurabilecekleri bir öykü anlattığını söyleyen Begüm, sonu geçmeden evvel Türkiye’de işlerine yarayacak kadar Türkçe öğrendiklerini de ekledi.
Kızların ailelerini temsil eden avukat Tasnime Akunjee, kızların Suriye’ye gitmesinden sonra odalarında faturalar, e-postalar ve bildiriler üzere ipuçları aradığını anlattı:
“20 yıldır ceza avukatlığı yapıyorum, bu kızların yaptığı biçimde artta hiçbir ispat bırakmamayı başaran kimse görmedim.
“Konuştukları kişi her kimse, ona tavsiyelerini çok net bir formda uygulayacak kadar çok güvendikleri belirliydi.”
Begüm’ün konutunda sırf bir kağıt kesimi bulunduğunu, bunun seyahat için gereken bir alışveriş listesi olduğunu söyledi.
Listede telefon için 75 sterlin, çoraplar için 4 sterlin, taksi için 100 sterlin üzere meblağlar yer alıyordu.
Begüm Gatwick Havalimanı’nda “muhtemelen hatalı bir görünümde olduğunu” ancak kimsenin bunu fark etmediğini söyledi
Begüm bu listenin kendisine ilişkin olduğunu reddetti, bunun muhtemelen başka kızlardan Amira tarafından yazıldığını belirtti:
“Arkamızda iz bırakmamak için çok uğraş sarf ettik. Ortamızdan sadece biri aptaldı.”
Yolculuk için hafif bir çanta hazırlandığını anlattı:
“İnsanlar ‘Kocana güzel gözükmek için hoş kıyafetler getir’ diyordu lakin emin değildim.”
Oraya gittiklerinde, IŞİD savaşçılarıyla evlenmeleri bekleniyordu.
Suriye’de bulamayacağını bildiği için yaklaşık 30 adet mentollü çikolata götürdüğünü de ekledi:
“Bu ülkede pek çok şeyi bulabiliyorsunuz ancak mentollü çikolata yok.”
Begüm’le birlikte okula giden bir bayan, onun “bir hayalet gibi” sessiz olduğunu ve az arkadaşının bulunduğunu anlattı.
Begüm, “Ailem böylesi bir şey yapabilmek için ziyadesiyle zayıf olduğumu düşünüyordu, yani milyonlarca yıl düşünseler IŞİD’e katılmış olabileceğim akıllarına gelmezdi” dedi:
“Her vakit içine kapanık bir insandım. Bana çok ilgi gösterilmesini seven biri değilim, bu yüzden medyanın ilgisi hayatımı alt üst etti.”